28η Οκτωβρίου! Τι γιορτάζουμε ακριβώς;

28^η Οκτωβρίου 1940. Μια ημερομηνία που πρέπει όλοι να θυμόμαστε και να γιορτάζουμε. Έτσι τουλάχιστον μας έμαθαν στο σχολείο. Ποτέ όμως δε μας έμαθαν τον πραγματικό λόγο. Πάντα αυτό που μας έμενε ήταν ένα ΌΧΙ που είπαμε κάποτε σε κάποιους Ιταλούς κατακτητές! Μαθήματα εθνικής υπερηφάνειας και πατριωτισμού, χωρίς να εμβαθύνουμε λίγο παραπάνω στα γεγονότα και τις καταστάσεις εκείνης της εποχής. Από ένα τέτοιο απλό θέμα όμως αυτόματα ξεπηδάνε αναρίθμητα ερωτηματικά; ΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΜΕ;

Η άγνοια είναι ευλογία! Το κλειδί της οποιασδήποτε προπαγάνδας και χειραγώγησης των μαζών στηρίζεται σε αυτή την άγνοια και την ημιμάθεια. Κι από την ημιμάθεια καταλήγουμε στην αδιαφορία. Και δυστυχώς αυτή η ίδια η προπαγάνδα ξεκινάει μέσα από το ίδιο το σχολείο. Μπορεί τα χρόνια να έχουν περάσει και να φαίνονται μακρινές οι αναμνήσεις που βρισκόμουν πίσω από ένα θρανίο αλλά η αίσθηση από τα σημερινά παιδιά παραμένει η ίδια. ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ. Άλλη μια αργία για όλους μας μακριά από τις όποιες ασχολίες μας. Δεν έχει σημασία πια ο λόγος. Γιορτάζουμε την ελευθερία και όσους πολέμησαν γι’ αυτήν. Και ο καλύτερος τρόπος για να γιορτάσεις την ελευθερία είναι μια παρέλαση…! Είναι;

Πόσο πραγματικά ελεύθερες είναι οι παρελάσεις στρατιωτικού τύπου; Παρελάσεις στις οποίες χάνονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ατόμου που συμμετέχει σε αυτές! Παρελάσεις στις οποίες το κύριο χαρακτηριστικό είναι η ομοιομορφία, σωστή συγχρονισμένη στοίχιση και βηματισμός, ίδια ενδυμασία. Ελεγχόμενα όλα και στο τέλος τιμή προς τον εκάστοτε Δήμαρχο και τους ανθρώπους του. Πράξεις που δείχνουν σεβασμό σε άτομα τα οποία δεν έχουν αποδείξει τίποτα και ίσως δεν έχουν προσφέρει τίποτα για τον τόπο τους παρά μόνο εκμεταλλεύτηκαν καταστάσεις για προσωπικό τους όφελος και μόνο. Σεβασμός λοιπόν η υποδούλωση; Κι αν σκεφτεί κανείς και το αντίκτυπο που έχουν στους μαθητές που μπαίνουν σε αυτή την διαδικασία από τα γενετικά αλλά άκρως ρατσιστικά κριτήρια επιλογής τους (ύψος, κορμοστασιά κλπ.), την τιμωρία σε περίπτωση μη συμμόρφωσης και συμμετοχής σε αυτήν μέχρι και τις χαμένες διδακτικές ώρες τότε ποιος ο πραγματικός λόγος ύπαρξής τους; Υποτίθεται πως τέτοιες ιστορικές μέρες πρέπει να γιορτάζονται με εκδηλώσεις ενημέρωσης και σωστής διαπαιδαγώγησης για το τι πραγματικά είχε γίνει κι όχι μόνο για τους μαθητές αλλά για όλους μας. Γιατί δε γίνεται κάτι τέτοιο;

Παρελάσεις γινόντουσαν και πριν την εποχή Μεταξά! Δεν γινόντουσαν όμως με καταναγκαστικό τρόπο και ποτέ δε διοργανώνονταν μέσα από τα ίδια τα σχολεία! Ήταν και είναι κάτι επιθυμητό ίσως από τον ίδιο τον κόσμο ο οποίος όμως δεν έχει κατανοήσει πλήρως τα μηνύματα που περνάει αυτή η εκδήλωση! Χρειάστηκε ένας δικτάτορας για να τις επιβάλει και με τον τρόπο του να χειραγωγήσει τον λαό για τον λόγο ύπαρξης τους!

Κάπου εδώ ίσως είναι επιθυμητό να γυρίσουμε λίγο πίσω στον χρόνο και να θυμηθούμε την πολιτική κατάσταση που επικρατούσε επί εποχής Μεταξά.

Μάρτιος του 1935. Το κίνημα του Βενιζέλου αποτυγχάνει και επιστρέφει στην Ελλάδα ο βασιλιάς Γεώργιος Β’. Οι Βενιζελικοί αποδέχονται την παλινόρθωση του μονάρχη με αντάλλαγμα την αμνήστευση των κινημάτων. Το Κόμμα των Φιλελευθέρων στηρίζει την κυβέρνηση Δεμερτζή με υπουργό στρατιωτικών τον Ιωάννη Μεταξά. Ο Δεμερτζής όμως πεθαίνει τον επόμενο χρόνο και η Βουλή με συντριπτική πλειοψηφία αποφασίζει να αναθέσει την εξουσία στον Μεταξά και να διακόψει τις εργασίες τις προσωρινά μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου του 1936. Ο μεταξάς σε συνεργασία με τον Βασιλιά και με πρόσχημα τον «κομμουνιστικό κίνδυνο», διαλύει οριστικά την Βουλή και αναστέλλει τα άρθρα του Συντάγματος που αναφέρονταν στα ατομικά δικαιώματα και τις ελευθερίες.

Η δικτατορία Μεταξά αρχίζει, μια δικτατορία μη στρατιωτική όπως αυτή της 7ετίας 1967-1974 μιας και δεν κυβερνούσε ο στρατός αλλά στήριζε το καθεστώς. Ο Μεταξάς ήταν συνειδητά αντικοινοβουλευτικός, αντιδημοκρατικός και αντιφιλελεύθερος. Σε αυτό το καθεστώς Ο βασιλιάς Γεώργιος έλεγχε τον στρατό, την εξωτερική πολιτική και τις διεθνείς σχέσεις της χώρας ενώ ο Μεταξάς έλεγχε την προπαγάνδα, τους μηχανισμούς καταστολής και την εσωτερική πολιτική.

Η χώρα ήταν από το 1932 επίσημα χρεοκοπημένη και εξαρτημένη από την Αγγλία. Οι Άγγλοι έλεγχαν το δίκτυο τηλεπικοινωνιών της με το εξωτερικό, τον ηλεκτροφωτισμό και τις ηλεκτρικές συγκοινωνίες της Αθήνας καθώς και το εργοστάσιο συναρμολόγησης πολεμικών αεροπλάνων στο Φάληρο. Μέχρι το 1940 η Αγγλία, στα πλαίσια της πολιτικής του «κατευνασμού», υποχρέωνε την Ελλάδα να μην προκαλεί την Ιταλία. Γι’ αυτό και ο Μεταξάς απέκρυψε την εθνικότητα του υποβρυχίου που βύθισε την «Έλλη».

Το καθεστώς Μεταξά στοχοποίησε εξ’ αρχής τους κομμουνιστές. Στις 20 Αυγούστου 1936 συνέλαβε τον Γ.Γ. του ΚΚΕ, Ζαχαριάδη, και σε μικρό χρονικό διάστημα εκτόπισε 1000 περίπου στελέχη του κόμματος κι άλλους 350 έκλεισε σε φυλακές και στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο υφυπουργός Ασφαλείας Κωνσταντίνος Μανιαδάκης κατόρθωσε στις αρχές του 1939 να δημιουργήσει "δικό του" ΚΚΕ που εξέδιδε και τον "δικό του" Ριζοσπάστη! Την περίοδο αυτή ο παράνομος μηχανισμός του ΚΚΕ σχεδόν διαλύθηκε. Ο Μανιαδάκης υπήρξε αργότερα βουλευτής Κορινθίας της Καραμανλικής ΕΡΕ...

Το καθεστώς της 4ης Αυγούστου ήταν προσωποπαγές. Ο Μεταξάς δεν είχε την ακτινοβολία του Βενιζέλου κι αισθανόταν κόμπλεξ με την εξωτερική του εμφάνιση που θύμιζε περισσότερο επαρχιώτη ειρηνοδίκη παρά εθνικό ηγέτη. Γι' αυτό και επιζητούσε τον λαϊκό θαυμασμό και λατρεία. Ο προπαγανδιστικός μηχανισμός του τον προέβαλλε ως "πατέρα του έθνους", "θεόπνευστο ηγέτη", "πρώτο εργάτη", "πρώτο αγρότη" κ.λπ.

Ιδεολογικά η μεταξική δικτατορία συγγένευε με τα φασιστικά καθεστώτα της Γερμανίας και Ιταλίας. Απέβλεπε στη δημιουργία του λεγόμενου "τρίτου ελληνικού πολιτισμού" που θα συνδύαζε τα πλεονεκτήματα της αρχαίας Ελλάδας (τέχνη, επιστήμες κ.λπ) και του Βυζαντίου (χριστιανική θρησκεία).

Μεγάλη προτεραιότητα δόθηκε στον προσεταιρισμό της νεολαίας. Η ίδρυση της Ε.Ο.Ν. (Εθνική Οργάνωση Νεολαίας) απέβλεπε στη δημιουργία των προϋποθέσεων για την μακροημέρευση του καθεστώτος. Η ΕΟΝ το 1940 ξεπέρασε το 1 εκατομμύριο μέλη. Οι περισσότεροι ήταν μαθητές και φοιτητές που η συμμετοχή τους στην Οργάνωση ήταν σχεδόν υποχρεωτική.

Πάντως, το μιλιταριστικό και εθνικιστικό πνεύμα της ΕΟΝ έστρωσε το έδαφος για το γιγάντωμα της ΕΑΜικής ΕΠΟΝ επί Κατοχής. Η ΕΠΟΝ, εκτός απ' την ομοιότητα στο όνομα, κληρονόμησε και πολλά κουσούρια απ' την ΕΟΝ. Ένα απ' αυτά ήταν και η υποχρέωση των μελών της να ενημερώνουν την Οργάνωση για τα πρόσωπα με τα οποία συνδέοντανερωτικά...

Στα θετικά του καθεστώτος ήταν η επιτυχημένη προσπάθεια να ανυψώσει το εθνικό φρόνημα του λαού ενόψει του επερχόμενου πολέμου. Στα πλαίσια αυτά κυνηγήθηκε το ρεμπέτικο τραγούδι, οι αμανέδες, η χασισοποτία, η ουζοποτία και ο κουτσαβακισμός. Ο λαός έπρεπε να διασκεδάζει μόνο με δημοτικά και εθνικά τραγούδια και μουσικές...

Ο Μεταξάς κατέβαλε προσπάθειες να μειώσει τις κοινωνικές αντιθέσεις. Επί των ημερών του η οχτάωρη εργασία εφαρμόστηκε παντού και άρχισε να λειτουργεί το ΙΚΑ που είχε μεν θεσπιστεί απ' τις βενιζελικές κυβερνήσεις αλλά ήταν ακόμα "στα χαρτιά"...

Στην οικονομία προωθήθηκε η "αγροτοποίηση" της οικονομίας (ο Μεταξάς θεωρούσε την καλλιέργεια της γης "ιστορική φυλετική ανάγκη"). Αγροτικά χρέη χαρίστηκαν, οι τιμές των αγροτικών προϊόντων στηρίχθηκαν, η μικρή αγροτική οικονομία ενισχύθηκε και προωθήθηκε η εντατικοποίηση της καλλιέργειας.

Απ' τους παλιούς πολιτικούς αντέδρασαν δυναμικά (και εξορίστηκαν) οι Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο Καφαντάρης, ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο Μυλωνάς του Αγροτικού Κόμματος, ο Μιχαλακόπουλος κ.ά.

Στις 28 Ιουλίου 1938 ξέσπασε βενιζελικό αντιδικτατορικό κίνημα, που όμως κατέρρευσε πριν καν κατασταλεί βίαια. Για την ιστορία αναφέρουμε τους πρωταγωνιστές του: Εμμανουήλ Τσουδερός, Εμμανουήλ Μάντακας, Αριστομένης Μητσοτάκης, Περικλής Αργυρόπουλος.

Ο Μεταξάς προετοίμαζε τη χώρα σχεδόν αποκλειστικά για την αντιμετώπιση της από βορρά βουλγαρικής απειλής. Το Γενικό Επιτελείο Στρατού άρχισε να καταρτίζει αμυντικά σχέδια για ιταλική επίθεση μόνο μετά τον Απρίλιο του 1939 που η Ιταλία κατέλαβε την Αλβανία.

Ουσιαστικά, ο ελληνοϊταλικός πόλεμος ξεκίνησε τον 15αύγουστο του 1940 με τον τορπιλισμό της "Έλλης". Η χερσαία επίθεση αποφασίστηκε απ' το ιταλικό Επιτελείο στις 15 Οκτωβρίου.

Η απόρριψη του ιταλικού τελεσιγράφου τα ξημερώματα της Δευτέρας, 28 Οκτωβρίου, δεν μπορεί να θεωρηθεί "ηρωική πράξη". Ο Μεταξάς ήξερε πολύ καλά πως το "ΝΑΙ" σήμαινε τον τεμαχισμό της Ελλάδας: ένα κομμάτι θα έπαιρναν οι Ιταλοί, ένα οι Βούλγαροι, τις Κυκλάδες και την Κρήτη θα καταλάμβαναν οι Άγγλοι κι αυτός θα παρέμενε (αν δεν τον είχαν ήδη "φάει" ο Βασιλιάς και οι Άγγλοι) ο "ξεφτιλισμένος πρωθυπουργός της πόλης-κράτους των Αθηνών"...

Οι Ιταλοί υποτίμησαν τους Έλληνες, γι' αυτό και στην πρώτη φάση του πολέμου χρησιμοποίησαν περιορισμένες δυνάμεις. Αλλά και οι Έλληνες υπερτίμησαν τους Ιταλούς. Γι' αυτό και τα αρχικά σχέδια προέβλεπαν τακτική υποχώρηση μέχρι τα Τζουμέρκα και τον ποταμό Άραχθο, όπου θα δινόταν η αποφασιστική μάχη.

Με την έναρξη του πολέμου η ιταλική αεροπορία βομβάρδισε πολλές ελληνικές πόλεις. Τα περισσότερα θύματα είχε η Πάτρα.

Ο Μεταξάς ζήτησε από τους Άγγλους άμεση οικονομική και στρατιωτική βοήθεια. Απαίτησε να αναλάβουν αυτοί την άμυνα της Κέρκυρας και την αντιαεροπορική προστασία της Αθήνας. Οι Βρετανοί, όμως, ενδιαφέρονταν κυρίως για την Κρήτη, στην οποία μετέφεραν απ' τη Μέση Ανατολή δυνάμεις πεζικού και αντιαεροπορικά.

Ο ελληνοϊταλικός πόλεμος διακρίνεται σε τρεις φάσεις:

α) Από 28 Οκτωβρίου έως 13 Νοεμβρίου 1940. Στο διάστημα αυτό διεξάγει αμυντικό πόλεμο και αντιμετωπίζει επιτυχώς την ιταλική επίθεση.

β) Από 14 Νοεμβρίου έως 28 Δεκεμβρίου 1940. Ο ελληνικός στρατός αντεπιτίθεται, εισβάλει στο αλβανικό έδαφος και καταλαμβάνει Κορυτσά, Πρεμετή, Αργυρόκαστρο, Αγίους Σαράντα, Χειμάρα...

γ) Από 28 Δεκεμβρίου 1940 έως 26 Μαρτίου 1941. Η ελληνική προέλαση ανακόπτεται, ο στρατός μας καθηλώνεται αλλά αντιμετωπίζει χωρίς εδαφικές απώλειες την ιταλική εαρινή αντεπίθεση.

Στις 13 Νοεμβρίου 1940 οι εισβολείς Ιταλοί εκδιώκονται απ' το ελληνικό έδαφος.

Τη στιγμή αυτή ο Μεταξάς παίρνει μια απ' τις πλέον αμφιλεγόμενες αποφάσεις της ελληνικής ιστορίας: διέταξε κατά μέτωπο επίθεση στις ιταλικές δυνάμεις και εισβολή του ελληνικού στρατού στο αλβανικό έδαφος.

Η απόφαση φαίνεται, εκ πρώτης όψεως, παράδοξη. Ο ψοφοδεής Μεταξάς, που κατηγορούσε το Βενιζέλο για την αποστολή του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη το 1919 δεν μπορεί ξαφνικά να μετατρέπεται σε "λιοντάρι της Πίνδου"! Αυτός που δεν τόλμησε να αποκαλύψει την εθνικότητα του υποβρυχίου που βύθισε την "Έλλη" τρεις μήνες νωρίτερα, ξαφνικά φαίνεται αποφασισμένος να δώσει στους Ιταλούς το "τελειωτικό χτύπημα"...

Η απόφαση αυτή από πολιτικο-στρατιωτική άποψη είναι, φαινομενικά, εντελώς παράλογη! Η μικρή και αδύναμη Ελλάδα επιτίθεται όχι μόνο στην Ιταλία αλλά και στον αήττητο και πανίσχυρο Άξονα! Ακόμα κι αν ο ελληνικός στρατός "έριχνε στη θάλασσα τους Ιταλούς" (κάτι, φυσικά, αδιανόητο) ήταν βέβαιο πως η Γερμανία θα επενέβαινε άμεσα και δυναμικά (όπως και έγινε).

Ας προσπαθήσουμε, τώρα, να ερμηνεύσουμε την φαινομενικά "παράλογη" απόφαση του Μεταξά:

Κατ' αρχήν να δούμε ποιους συνέφερε η συνέχιση του ελληνο-ιταλικού πολέμου. Φυσικά, η σκέψη όλων μας πάει αμέσως στην Αγγλία...

Οι Άγγλοι όχι μόνο ήθελαν αλλά και πίεζαν την ελληνική κυβέρνηση να πολεμήσει τους Ιταλούς "μέχρις εσχάτων"! Προτιμούσαν να σκοτώνονται οι Έλληνες φαντάροι στην Αλβανία παρά οι Εγγλέζοι στη Βόρεια Αφρική! Δεν τους ενδιέφερε να σώσουν την Ελλάδα αλλά να πλήξουν την Ιταλία! Το αλβανικό μέτωπο είχε καθηλώσει σημαντικές ιταλικές δυνάμεις, που, διαφορετικά, θα είχαν μεταφερθεί στην Αφρική εναντίον των Βρετανών .Οι τελευταίοι επεδίωκαν και μια στρατιωτική επέμβαση των Γερμανών στα Βαλκάνια που θα μείωνε τις γερμανικές πιέσεις στη μητροπολιτική Αγγλία και στα υπόλοιπα μέτωπα.

Ο βασιλιάς Γεώργιος, σταθερά αγγλόφιλος, ήταν σαφώς υπέρ της ελληνικής επίθεσης στην Αλβανία. Ο Μεταξάς, όμως; Εδώ τα πράγματα μπερδεύονται αρκετά. Σίγουρα είχε συμβιβαστεί με την ιδέα πως η Ελλάδα δεν μπορούσε και δεν την συνέφερε να ενταχθεί στον Άξονα. Αλλά θεωρούσε εφικτή μια ουδετερότητα "τύπου Φράνκο".

Η προσωπική μας άποψη είναι η εξής:

Ο Μεταξάς θεώρησε, τον Νοέμβριο του 1940, πως είχε μια θαυμάσια ευκαιρία να επεκτείνει τα ελληνικά σύνορα, προσαρτώντας τη Βόρεια Ήπειρο. Ο ελληνικός στρατός δεν μπορούσε σε βάθος χρόνου να νικήσει τους Ιταλούς, αλλά μέχρι τον Ιανουάριο του 1941 είχε τις δυνατότητες και τον ενθουσιασμό να καταλάβει σημαντικά εδάφη της αλβανικής επικράτειας.

Σκέφτηκε, λοιπόν, να επιτεθεί στους Ιταλούς κι αφού ο ελληνικός στρατός φτάσει μέχρι το λιμάνι της Αυλώνας, το πολύ ως τα μέσα Ιανουαρίου 1941, να επιδιώξει τη γερμανική μεσολάβηση για την υπογραφή ελληνο-ιταλικής συνθήκης ειρήνης. Με αυτή, και ο πόλεμος θα τερματιζόταν και η Ελλάδα θα διατηρούσε τα εδάφη της βορείου Ηπείρου που θα είχε καταλάβει-ελευθερώσει ο στρατός της.

Ως αντάλλαγμα, θα προσφέραμε στον Άξονα την ουδετερότητά μας, που σήμαινε πως θα υποχρεώναμε τους Βρετανούς να εγκαταλείψουν τα ελληνικά εδάφη...

Το σενάριο αυτό ίσως εξηγεί δύο ακόμη γεγονότα της περιόδου εκείνης:

α) Ο Μεταξάς πίεζε συνεχώς τον Αλέξανδρο Παπάγο, αρχηγό του Γενικού Επιτελείου, να μην σταματήσει η προέλαση του στρατού στην Αλβανία. Προφανώς ήθελε την ώρα που θα υπογραφόταν η ειρήνη να έχουμε καταλάβει όσα περισσότερα εδάφη μπορούσαμε.

β) Ο Μεταξάς, την ώρα που ο απεσταλμένος του Γεώργιος Πεσμαζόγλου είχε μυστικές επαφές στην Ελβετία με τους Γερμανούς, πεθαίνει, "εντελώς ξαφνικά", στις 29 Ιανουαρίου 1941 στα χέρια των Βρετανών γιατρών...

(πηγή: http://askardamikti.blogspot.com/ )

70 χρόνια πέρασαν από τα παραπάνω ιστορικά γεγονότα αλλά το ερώτημα παραμένει. Τι γιορτάζουμε ουσιαστικά; Από την στιγμή που το ΟΧΙ δεν ήταν καθόλου ηρωικό αλλά μάλλον απάντηση προσωπικών συμφερόντων και στρατηγικής, τι ακριβώς γιορτάζουμε; Σίγουρα κάποιος θα απαντήσει ότι η ημερομηνία είναι συμβολική και η γιορτή όπως επίσης και οι εκδηλώσεις γύρω από αυτήν (παρελάσεις) είναι προς τιμήν αυτών που αγωνίστηκαν για την ελευθερία! Την Ελευθερία μας που έχουμε μέχρι τώρα.

Από την μια πλευρά ίσως ήταν καλό που είχαμε δικτατορία εκείνη την εποχή μιας και με αυτό τον τρόπο πάρθηκαν γρήγορα αποφάσεις! Από την άλλη ακόμα ζούμε πάρα πολλά άσχημα κατάλοιπα αυτής της δικτατορίας και της προπαγάνδας εκείνης την εποχής μέχρι και σήμερα. Ιδεολογίες που έγιναν καρκίνωμα για τον λαό αυτού του τόπου και ουσιαστικά δεν έβλεπε την αλήθεια, μια αλήθεια ίσως που μας τρομάζει, μας πονάει και δε θέλουμε να την αποδεχτούμε, γιατί θέλουμε να νιώθουμε ελεύθεροι αλλά παραμένουμε ρατσιστές και «Πατριώτες».

Άνθρωποι πολέμησαν για την ελευθερία, αλλά παραμένουμε να είμαστε σκλαβωμένοι κι ας μην αναγνωρίσουμε ποτέ την ιδιότητά μας! Δεν υπήρχε ελευθερία ούτε πριν τα γεγονότα του 1940 ούτε καν πριν την δικτατορία Μεταξά ούτε και τώρα. Πάντα άλλοι μας έλεγχαν. Και απλά οι Άγγλοι έγιναν Γερμανοί, Αμερικάνοι ή Δ.Ν.Τ. Όχι κράτη αλλά άνθρωποι με επιρροή και δύναμη. Οι ίδιοι Άγγλοι, Γερμανοί και Αμερικάνοι που ελέγχουν τους δικούς τους Άγγλους, Γερμανούς κι Αμερικάνους, γιατί ούτε αυτοί είναι ελεύθεροι.

Δεν είναι τυχαίο το ότι τα ιστορικά γεγονότα που εξελίχθηκαν μετά το 1821 στην χώρα μας διδάσκονται στα ελληνικά σχολεία μόνο στην 3^η Λυκείου! Και ποιο παιδί θα κάτσει να κατανοήσει αυτά τα γεγονότα και να τα ερευνήσει εις βάθος πέρα από τα σχολικά βιβλία που ίσως να είναι και κατευθυνόμενα, όταν πρέπει να δώσει πανελλήνιες και ο μόνος τρόπος επιτυχίας είναι η παπαγαλία!